Phát triển ngôn ngữ cho trẻ là một trong những vấn đề nóng bỏng cần được quan tâm.

1- BỊT MẮT BẮT DÊ

Một bầy trẻ nhỏ 
Bịt mắt bắt dê 
Dê vấp bờ hè 
Ngã kềnh bốn vó 
Mọi người cười rộ 
Cố đuổi vòng quanh 
Dê chạy thật nhanh 
Túm ngay một chú . 

CÁCH CHƠI : 

Hai mẹ con chơi “ oẳn tù tì”, người thua sẽ bị bịt mắt đi tìm dê, người thắng làm dê. Người bị bịt mắt sẽ đi theo tiếng trống lắc của người làm dê để bắt. Cả hai không được chạy ra khỏi vòng tròn. Có thể cùng một lúc cho nhiều trẻ làm dê con và 1 người bị bịt mắt ( nếu gia đình đông trẻ hoặc đông người ).

2- CHI CHI CHÀNH CHÀNH 

Lời 1: Chi chi chành chành 
Nhớ rút cho nhanh 
Tay xoè ngón đặt 
Miệng đặt mắt nhìn 
Đi trốn đi tìm 
Ú tim oà ập ! 

Lời 2: Chi chi chành chành
Chim oanh học nói 
Khỉ già múa rối
Chó sói đuổi bò 
Rùa nhảy khỏi hồ 
Bắt cò ăn thịt 
Sáo nằm gốc mít 
Khóc mẹ hu hu ! 

CÁCH CHƠI : 

Để trẻ xoè tay ra, còn bạn giơ một ngón tay trỏ ra đặt vào lòng bàn tay đó, tất cả cùng đọc bài “chi chi chành chành”. Đến chữ “hu hu”, “ập” trẻ nắm tay lại thật nhanh, còn bạn thì rút tay thật nhanh, ai rút không kịp thì phải xoè tay cho người khác chơi .

3- DUNG DĂNG DUNG DẺ 

Lời 1: Dung dăng dung dẻ 
Dắt trẻ đi chơi 
Đến hỏi ông trời 
Xin vài cái bánh 
Gặp xe thì tránh 
Đội mũ trên đầu 
Đi chậm đi mau 
Lâu lâu lại ngồi ! 

L ời 2: Dung dăng dung dẻ 
Dắt trẻ đi chơi 
Đến chỗ mát trời 
Chớ nên bỏ phí 
Thở làn không khí 
Vừa sạch vừa trong 
Em thấy mát lòng 
Thân càng mạnh mẽ .

Lời 3: Dung dăng dung dẻ 
Dắt trẻ đi chơi 
Đến chỗ đông người 
Nếu không nhìn kỹ 
Người ta vô ý 
Chân dẫm phải chân 
Đau đớn vô cùng 
Còn chi vui vẻ ! 

Lời 4: Dung dăng dung dẻ 
Dắt trẻ đi chơi 
Những buổi đẹp trời 
Tìm nơi râm mát 
Cùng nhau ca hát 
Cất tiếng cười vang 
Nhảy múa nhịp nhàng 
Cho lòng tươi trẻ . 

CÁCH CHƠI :

Hai mẹ con cùng nắm tay, vừa đi vừa đung đưa theo nhịp bài đồng dao. Đến câu “ lâu lâu lại ngồi” thì tất cả cùng ngồi xổm một lát, rồi lại đứng dậy vừa đi vừa đọc tiếp bài đồng dao. 

4- NU NA NU NỐNG 

Nu na nu nống 
Một hồ nước trong 
Sao không rửa chân 
Cho trắng cho xinh 
Đi thi chân đẹp 
Chân ai sạch sẽ 
Gót đỏ hồng hào 
Được vào đánh trống 
Tùng tùng tùng tùng ! 

CÁCH CHƠI : 

Hai mẹ con ngồi đưa hai chân ra phía trước vừa đọc bài đồng dao vừa nhịp chân theo lời bài đồng dao. Đến chữ ‘ tùng tùng …” thì dùng hai tay làm dùi đánh vào chân. 

5- TẬP TẦM VÔNG

Tập tầm vông 
Tay đằng Đông 
Tay đằng Tây 
Tay nào mây 
Tay nào gió 
Tập tầm vó !
Tay nào có 
Tay nào không
Tay nào phồng 
Tay nào dẹp ? 

CÁCH CHƠI : 

Trẻ vừa đọc bài đồng dao vừa đưa tay theo nhịp bài đồng dao. Trò chơi này cũng có tác dụng rèn cơ tay cho trẻ. Cha mẹ có thể sử dụng nhiều hình thức khác nhau như: thay đổi bằng chân, làm nhiều kiểu tay, 

6- KÉO C ƯA LỪA XẺ 

Kéo cưa lừa xẻ 
Bé ngoan bé khoẻ 
Nhớ chăm học hành 
Học nhanh học giỏi 
Sẽ giành điểm mười . 

CÁCH CHƠI :

Đây là một trò chơi nhẹ, có mục đích giải trí. Hai mẹ con ngồi đối diện nhau, cả hai duỗi chân ra và đạp hai bàn chân vào nhau, 2 tay nắm lấy nhau, đẩy qua đẩy lại rồi cùng đọc bài đồng dao . 
 
Việc trẻ nhỏ phát âm không chính xác (chẳng hạn như: Con lợn – Con nợn, Củ cà rốt – Củ cà lốt …) chủ yếu là do cơ quan phát âm của trẻ chưa linh hoạt, nhạy cảm, trẻ chưa biết cách điều chỉnh hơi thở ngôn ngữ và giọng nói cho phù hợp với nội dung nói. Vì vậy, trẻ cần phải được luyện tập thường xuyên, mọi lúc mọi nơi, và thời gian lâu dài.

Dưới đây, xin giới thiệu một số bài đồng dao được viết lời mới với các trò chơi đơn giản có tác dụng rất tốt cho việc phát triển ngôn ngữ ở trẻ.